Inleiding
Schroevendraaiers kennen we allemaal . . . . denken we. Want er zijn heel veel verschillende soorten schroevendraaiers met heel veel verschillende benamingen met heel veel verschillende toepassingen . . . . .
Definitie
Een schroevendraaier is een gereedschap waarmee schroeven ergens in en uit kunnen worden gedraaid.
Een schroevendraaier bestaat uit een heft en een steel.
Het uiteinde van de steel past in de kop van de schroef.
Schroevendraaiers zijn er in veel soorten maten en materialen. Ook is er een groot verschil in kwaliteit tussen de ene en de andere schroevendraaier. Vaak merk je dat in de prijs. Waarbij overigens niet altijd de duurste ook de beste is.
Soorten schroevendraaiers (qua vorm)
- Platte schroevendraaier
De platte schroevendraaier wordt ook wel gleufschroevendraaier of gewoon platkop schroevendraaier genoemd.
Een platte schroevendraaier gebruik je om schroeven in en uit materiaal te draaien. Meestal wordt hij gebruikt in zachtere materialen. Als je hem gebruikt in hardere materialen moet je meer kracht zetten. De kans dat de schroevendraaier van de schroef af schuift is dan groter, dus ook de kans op verwondingen. Met andere woorden, de kans op uitschieten is groter.
Als je de platte schroevendraaier gebruikt is het belangrijk dat de punt van de schroevendraaier, het bled, even breed is als de gleuf van de groef.
Platte schroevendraaier
Punt platte schroevendraaier
- Kruiskop schroevendraaier
De kruiskop schroevendraaier heet eigenlijk Philips kruiskop maar in de techniek wordt hij meestal gewoon kruiskop genoemd.
Deze schroevendraaier wordt vaak gebruikt bij het vastzetten van schroeven in houten platen. Door de grip van het kruis kun je schroeven strak aandraaien.
Kruiskopschroeven (Philips)
- Pozidriv kruiskopschroevendraaier
De Pozidriv kruiskopschroevendraaier heeft als het ware een dubbel kruis. Hij heeft naast het gewone kruis nóg een kruis, dat kleiner is.
Het voordeel van de Pozidriv kruiskop is dat je nóg meer kracht kunt dan bij een Philps kruiskopschroevendraaier. Zo kun je de schroef nóg strakker aandraaien.
Pozidriv schroevendraaier punt
Pozidriv schroef en schroevendraaier punt
Pozidriv kruiskopschroeven
- Torx schroevendraaier
Bij de Torx schroevendraaier lijkt de punt op een ster met afgeronde hoeken. Hierdoor past de schroevendraaier beter in de schroef waardoor je veel kracht kunt zetten.
Torx schroeven werden een aantal jaren geleden vooral gebruikt in de industrie (auto-industrie, productie televisies en huishoudelijke apparaten). Voor huishoudelijke en elektrische apparaten worden nu vaak torxschroeven gebruikt met een pennetje in het center. De schroevendraaier is dan voorzien van een gaatje in het center.
Tegenwoordig worden ze steeds meer gebruikt als vervanger van de kruiskop –en de pozidriv schroeven. In de bouw, maar ook gewoon in de bouwmarkt kom je ze tegen.
Torx schroevendraaier
Torx schroevendraaier punt
Torx schroef
Torx spaanplaatschroef
Torxschroef met pen
- Zeskant schroevendraaier
- Vierkante schroevendraaier
- Triwing schroevendraaier
Sommige fabrikanten van apparaten gebruiken speciale schroeven om hun producten te monteren en demonteren. Een voorbeeld daarvan is Apple en Nintendo. De speciaal voor hen ontwikkelde “Triwing” schroeven worden los en vast gedraaid met een Triwing (drie vleugel) schroevendraaier.
Triwing schroevendraaier
Materiaal
De steel van een schroevendraaier wordt gemaakt van een speciale staalsoort die sterk is en toch een klein beetje buigzaam. De punt is meestal harder dan de rest om te voorkomen dat deze snel slijt.
Het heft (handvat) van de schroevendraaier wordt meestal gemaakt van kunststof.
De kunststof is slagvast zodat deze niet meteen kapot gaat als er met een hamer op wordt geslagen.
Ook is de kunststof isolerend zodat je bij aanraking met elektriciteit niet meteen een schok krijgt.
Soms wordt het heft gemaakt van hout, maar dat komt steeds minder vaak voor.
Veiligheid
Gebruik een schroevendraaier nooit als beitel of, nog erger, als wrikijzer. De schroevendraaier kan kapot gaan en je kunt jezelf, of anderen, verwonden.
Een schroevendraaier moet altijd passen in de schroef die je aandraait.
Afmeting
Een schroevendraaier moet altijd passen bij de grootte van de schroef.
Is de schroevendraaier te groot dan kun je de schroef kapot of “dol” draaien.
Is een schroevendraaier te klein dan kan deze snel van de schroef afschieten. Je kunt je dan verwonden.
Schroevendraaier te groot = schroefje dood.
Schroevendraaier te klein = handje pijn.
Voorbeeld: Bij een platte schroevendraaier wordt de breedte van de kop aangegeven.
Schroefboormachines en schroefbits.
Tegenwoordig wordt steeds vaker gebruik gemaakt van schroefboormachines met schroefbits.
Schroefboormachines zijn boormachines aangedreven door middel van een accu.
Schroefbits zijn zeskanten metalen stiftjes die je in de schroefboormachine kunt klemmen
De schroefbit wordt meestal in een magnetische houder geplaatst. De houder wordt dan in de schroefboormachine geklemd.
De schroefbits hebben vormen die overeenkomen met de vormen van handschroevendraaiers:
Plat
Kruiskop (Philips, Pozidriv)
Torx
Zeskant
Vierkant
Grootte van schroevendraaiers
Om de maat van een schroevendraaier aan te geven wordt de grootte van de kop aangeduid met een getal.
- Bij een platte schroevendraaier wordt de breedte van de gleuf aangegeven.
- De kruiskop is er in vier maten 0 t/m 3. Nummer 2 wordt het meeste gebruikt.
- Bij Pozidriv krijgt de kop een aanduiding PZ1, PZ2 enz.
- De Torx wordt aangeduid met bijv. T10, T15, T20 T25, T27.
- De zeskant wordt aangeduid met een maat in mm bijvoorbeeld 4, 5, 6 enz.
- Ook de vierkant krijgt een maat in millimeters.
De lengte van de schroevendraaier is geconstrueerd in verhouding tot de grootte van de kop.
Hoe groter de kop hoe langer de schroevendraaier. Bij een grotere schroevendraaier is ook het heft groter. Je kunt dan meer kracht zetten.
Schroevendraaiers voor elektriciteit
Speciaal voor het werken met elektriciteit zijn er schroevendraaiers die zo goed isolerend zijn dat ze tot wel 1000 Volt veilig zijn.
Een bekende schroevendraaier die in de elektriciteit wordt gebruikt is de spanningzoeker.
Met een spanningzoeker kun je kleine schroefjes (met zaaggleuf) aan draaien. Bijvoorbeeld schroefjes van een kroonsteentje of schroefjes van een stekker en een fitting. Om hem als gewone platte schroeven draaier te gebruiken is hij niet geschikt.
Met een spanningzoeker kun je controleren of er spanning staat op bijvoorbeeld een stopcontact. Hier heeft hij ook zijn naam aan te danken.
Je steekt de spanningzoeker in het stopcontact en houd je vinger boven op de spanningzoeker. Als er spanning op staat gaat een lampje in de spanningzoeker branden.
Spanningzoeker
Speciale schroevendraaiers
Naast de standaard schroevendraaiers worden er voor speciale doelen ook speciale schroevendraaiers gemaakt.
Zo gebruikt de horlogemakers extra kleine schroevendraaiers (precisie schroevendraaiers) die geen heft hebben maar een speciale roterende knop om kleine schroefjes aan te draaien.
Precisie schroevendraaierset
Een ander voorbeeld is een schroevendraaier voor een explosiegevaarlijke ruimten. Hiervoor gebruikt men schroevendraaiers die gemaakt zijn van berylliumkoper.
Kwaliteit
Zoals al eerder gezegd bestaat er een grote keuze in schroevendraaiers. Niet alleen in vorm maar ook in kwaliteit.
Zo koop je in de goedkopere bouwmarkt voor weinig geld een complete schroevendraaier set. Als je een schroevendraaier maar af en toe gebruikt is dat goed genoeg.
Gebruik je als onderhoudsmonteur dagelijks een schroevendraaier dan is het belangrijk dat je er een koopt van goede kwaliteit die fijn in je hand ligt en die lang mee gaat. Vaak betaal je voor zo’n schroevendraaier wel meer. Maar dat is het dan ook waard.
